چرتکه ابزاری برای انجام محاسباتی مانند چهار عمل اصلی و ریشه دوم در خاور نزدیک باستان اروپا و دودمان سونگ کار می رفت.
علی رغم قدیمی بودن هنوز در سراسر جهان از آن بیشتر در محاسبات ذهنی استفاده می شود.
چرتکه از یک قاب از جنس چوب و یا پلاستیک تشکیل شده که چندین میله های عمودی در آن جاسازی شده است و هر یک از این میله ها تعدادی مهره را نگه می دارند که با حرکت مهره ها در جهت بالا و پایین میله رقمهای محاسبه می گردد همچنین یک میله افقی نیز فضای داخل قاب را به دو قسمت تقسیم میکند که به نام ردیف بالا و پایین نامیده میشود.
این وسیله آموزشی برای افرادی که مشکل بینایی دارند و همچنین برای هر کسی که میخواهد اصول محاسبات را بیاموزد مفید است.
امروزه با پی بردن به نقش چرتکه در آموزش محاسبات به کودکان و حتی نوجوانان و محاسبه ذهنی آنان آموزش چرتکه گسترش یافته است.
استفاده از چرتکه و تنها نیمکره چپ مغز کودک را به کار می گیرد و بلکه به بهبود حافظه و رشد توانایی های مغز وی کمک می کند بدین ترتیب هر چند ساله مسابقات فراوانی برای انجام محاسبات ذهنی با چرتکه در کشورهای گوناگون برگزار می شود برنامه حساب ذهنی نیاز واقعی و انواع شیوه های آموزش و تطبیق می دهد که با هدف بالا بردن علاقه کودکان به یادگیری در طول دوره پای تحصیل و سن کودکی است.
در آموزشهای مهارت ریاضی دانشمندان به این نتیجه رسیدهاند که سن ۴ الی ۷ سال بهترین سن کودک برای یادگیری مفاهیم جدید می باشد و در این سن قدرت مغز عالی است و می توان مطالب را برای مدتی طولانی تر به خاطر بسپارد,
ریاضیات به طور علمی ورزش مغز است کودکانی که از چرتکه استفاده می کنند حل کنندگان ماهر مسائل ریاضی هستند,
فقط ۳۰ دقیقه تمرین در طول روز میتواند به حل معادلات پیچیده ریاضی به کودکان شما کمک کند.
چرتکه ظرفیت مغز را افزایش می دهد آموزش چرتکه هماهنگی بین دستها و چشم ها می باشد که این عمل باعث تحریک نیمکره راست مغز می شود اگر کودک شما چرتکه را به خوبی آموزش ببیند در ورزش و موسیقی هم به خوبی عمل خواهد کرد
اگر دوست دارید که کودکانتان نابغه باشند چرتکه را آموزش ببینند چون که می تواند باعث افزایش قدرت مهارتهای ذهنی آنها بشوند.
هر گروه سنی از کودکان می توانند راحت تر را یاد بگیرند اما در سنین پایینتر باعث افزایش قدرت یادگیری آنها میشود و باعث میشود افرادی با اعتماد به نفس بالا وارد جامعه شوند.